‘Eerste les: kom zelf niet te veel in de pers’

Het ABVV haalt inspiratie bij een Amerikaanse vakbond die in korte tijd een verdubbeling van het minimumloon heeft afgedwongen

Brussel- In de krant van woensdag, de dag van de nationale staking, stond een advertentie geplaatst door de christelijke en socialistische vakbonden. Het was geen lijstje met eisen of strijdvaardige boodschappen, wel het verhaal van Petra, een ­alleenstaande moeder die de eindjes maar net aan elkaar kan knopen en vertelt waarom zij staakt.

Die aanpak sluit aan bij de visie van ­Nicholas Allen, syndicalist bij de Amerikaanse vakbond SEIU. Het ABVV haalde hem vorige week naar Brussel, maar ook in andere Europese landen gaat hij langs bij de collega’s. Met reden, want in de Verenigde Staten trok hij mee aan de kar van de succesvolle Fight for 15-campagne. In Amerika ligt het federale minimumloon op 7,25 dollar per uur. Dat moet 15 dollar worden, vindt SEIU, die vooral werknemers uit de dienstensectoren vertegenwoordigt. Een hyperambitieus doel waarmee de vakbond aanvankelijk voor gek werd verklaard, zegt Allen. Vandaag is een minimumloon van 15 dollar per uur het officiële partijstandpunt van de Democraten en hebben verschillende steden gekozen voor een stapsgewijze invoering, net als de staat New Jersey eerder deze maand. In New York en Seattle is 15 dollar per uur nu al het minimum.

‘Een werknemer die vertelt dat hij voltijds werkt en toch in zijn auto moet leven: wie heeft daar argu­menten tegen?’ ­Nicholas Allen Syndicalist bij de Amerikaanse vakbond SEIU

Vijandige aandacht
SEIU concentreerde zich op fastfood-werknemers. Ze zijn met vier miljoen, werken vaak tegen het minimumloon en ­hebben meerdere jobs nodig om rond te komen. ‘In de Verenigde Staten geniet je minder bescherming dan hier’, zegt Allen. ‘Je riskeert je job door te staken. Werknemers van fastfoodrestaurants wilden dat alleen doen als het doel het waard was. 15 dollar per uur vonden ze zelf het minimum. Het dubbele van wat ze kregen.’

De eerste stakingen in de Fight for 15-campagne in 2012, in New York, waren beperkt. Geen enkel restaurant ging volledig plat. Toch kregen ze veel aandacht, ook vijandige. Opiniestukken in de kranten beschreven waarom een hoger minimumloon een slecht idee was. ‘Maar door die aandacht gingen we wel groeien. Het verzet breidde uit naar andere steden. Op een bepaald moment kregen we telefoon uit Alabama: ­enkele fastfood-werknemers meldden dat ze aan het staken waren en vroegen wat ze nu verder moesten doen.’

De boodschap werd opgepikt: eerst aan de linkerzijde van de Democratische partij, door Bernie Sanders, sinds kort door de ­hele partij. ‘De verkiezing van Donald Trump heeft de aandacht voor de workers teruggebracht. Alleen is die niet enkel de blanke, mannelijke fabrieksarbeider waarop Trump mikte, maar ook de zwarte vrouw in de stad met slechtbetaald werk in de dienstensector, die in 2016 niet gaan stemmen is.’

Hogere lonen, minder werk
Allen verklaart het succes van de campagne door de afgelijnde strategie, met twee speerpunten. Eén: neem een duidelijk, ambitieus doel dat teruggaat naar de basis van je organisatie. De bonden zijn vandaag te vaak bezig met de comfortabele jobs en met details waarmee je niemand op de been krijgt, zegt hij. En twee: kom als vakbond zelf niet te veel in de pers. ‘De vakbondsman die aan de stakerspost zijn eisen aframmelt, daar lopen de media niet warm voor. Maar een werknemer die vertelt dat hij voltijds werkt en toch in zijn auto moet leven: wie heeft daar argumenten tegen?’

Het ABVV sluit met zijn Fight for 14-campagne (zie inzet) aan bij de internationale campagne geïnspireerd door het Amerikaanse voorbeeld. Maar de Europese en Amerikaanse context zijn heel verschillend. Dakloze werknemers zul je hier minder aantreffen. De sociale bescherming is hoger. En economen voeren vaak aan: verhoog je de minimumlonen, dan krijg je minder banen voor laaggeschoolden. Met meer werkloosheid en meer armoede tot gevolg. Een vroege studie over de verhoging van het minimumloon in Seattle suggereerde dat wie een baan had erop vooruitging, maar dat er minder laagbetaalde jobs bijkwamen. Is het minimum brutoloon verhogen wel de beste optie?

‘“Het echte probleem is de werkloosheid”, dat hoor ik veel in Europa’, zegt Allen. ‘Maar dan zeg ik: kijk naar ons. In de VS hebben we geen werkloosheid, want iedereen heeft drie jobs. (lacht) Onderschat het aantal werkende armen in Europa niet. Het is een ook kwestie van rechtvaardigheid. Iemand die voltijds werkt, zou niet arm mogen zijn. En er zit genoeg geld in het systeem om te herverdelen, zodat shitty jobs niet nodig zijn om iedereen een baan te bezorgen.’

 

bron: De Standaard (http://www.standaard.be/cnt/dmf20190214_04177009)
 

meer info over "Fight For €14": www.fightfor14.be