Straatprotest in Cuba: de VS-blokkade is de echte oorzaak van schaarste

Op 11 juli kwamen op verschillende plaatsen in het land groepen mensen samen om te ‘protesteren tegen de dictatuur’ in Cuba. Dat was onder andere het geval in San Antonio de los Baños, een stadje op 30 km van Havana. President Diaz Canel ging er met de bewoners praten (foto) en riep in een televisietoespraak de Cubanen op ook de straat op te gaan, om te tonen dat ze hun Revolutie ondersteunen. Wat ook massaal gebeurde. Wat is er aan de hand?

Economische crisis en pandemie

Cuba beleeft een grote economische crisis door de gecombineerde gevolgen van de al 60 jaar durende VS-blokkade en de covid-19 pandemie. De economische blokkade werd onder Trump nog zwaar aangescherpt met 53 maatregelen, die Biden tot nog toe allemaal intact liet. Buitenlandse investeerders worden nu meer dan ooit afgeschrikt, door de vrees door Noord-Amerikaanse juridische procedureslagen afgestraft te worden. Laat het nu net harde deviezen (dollars, euro’s) zijn die Cuba broodnodig heeft.

Door covid ligt het toerisme – een van de belangrijkste economische sectoren - al bijna 18 maanden zo goed als stil. Op aansturen van Trump gooiden Bolsonaro uit Brazilië en de vorige Ecuadoriaanse president Lenin Moreno bovendien kort voordien alle Cubaanse artsen hun land uit. Door die contracten te verbreken wil Washington de Cubanen van een belangrijke inkomstenbron afsnijden. De Cubaanse economie kromp vorig jaar met 11%

Ondertussen wordt hierdoor in Cuba de bevoorrading van zowat alles, almaar moeilijker. Mensen moeten steeds langer in de rij staan voor basisproducten en levensmiddelen en veel is gewoon niet beschikbaar. Tegelijk beleeft het land een opstoot van de Covid-pandemie zodat  besmettings - en sterftecijfers nu die van België in april benaderen. Zaterdag bijvoorbeeld waren er 6.900 nieuwe besmettingen, een record, en ook 47 overlijdens en de cijfers blijven voorlopig stijgen. TIjdens de hele pandemie vielen wel ‘nog maar’ 1.500 doden . In vergelijking met de 25.000 bij ons, is dat een gigantisch verschil natuurlijk, maar de Cubaanse regering zet alles op alles om levens te redden. Ook de aanvoer van de nodige geneesmiddelen en medisch materiaal wordt door het gebrek aan harde valuta en de misdadige blokkade sterk bemoeilijkt.

De Cubaanse regering blijft er alles aan doen om de problemen aan te pakken en onder het volk worden verschillende solidariteitsinitiatieven ontwikkeld, zoals mensen die hun auto ter beschikking stellen om bij de bevoorrading te helpen.

Een beproefd recept: ontevredenheid ombuigen tot sociale onrust met politieke doeleinden

De VS grijpt de precaire toestand die ze zelf bewust veroorzaken, aan om op te roepen tot protesten en zet daarvoor ook betaalde opposanten* in . Want in tegenstelling tot wat er in de Westerse media wordt geschreven, kunnen er vragen gesteld worden rond het spontaan karakter van het protest. Al maanden wordt via bepaalde sociale media het ongemak over de tekorten uitvergroot.  Deze sociale media hebben een politiek motief, de onvrede aanwakkeren. Een gezondheidscrisis in de provincie Matanzas, waar door het grote aantal besmettingen en ziekenhuisopnames het gezondheidssysteem zwaar onder druk stond, zette een ketting van reacties in gang. #SOSMatanzas en #SOSCuba werden trending op sociale media, met de vraag voor humanitaire hulp, die al gauw oversloeg in de roep naar een humanitaire corridor en zelfs voor humanitaire interventie. 

Van de objectieve crisissituatie op economisch en nu ook op gezondheidsvlak, trachten contrarevolutionaire krachten een politieke crisis te maken: tegen de regering Diaz Canel.  SOSCuba werd snel ook  trending bij de oppositie in Miami en de steun van Cuba-Miami artiesten (zoals Orishas etc ) zorgde voor een groot sociaal mediabereik.

De voorstelling alsof de Cubaanse regering delen van het volk afsluit van hulp zoals in een burgeroorlog, klopt niet. De tekorten waar de bevolking onder lijdt zijn voornamelijk het gevolg van de reeds 60 jaar durende blokkade die vorige maand nog unaniem in de VN werd veroordeeld!  De roep voor een ‘humanitaire interventie’ heeft in het verleden al veel te vaak imperialistische aanvallen van de VS in het zuiden voorafgegaan en is dus een nauwelijks verholen dreigement.

Cubaanse regering communiceert open maar toont ook waar het voor staat

Cubaanse media berichtten over de protestacties en president Miguel Diaz Canel gaf op televisie een uitgebreide toelichting. Hij spoorde ook de Cubanen aan hun revolutie op straat te verdedigen. Die oproep werd massaal opgevolgd. In tegenstelling tot wat we meestal zien in andere landen (Colombia, Peru, Chili…) is er in Cuba geen sprake van (politie)geweld tegen de betogers, maar tonen de mensen die de revolutie verdedigen – en dat is de overgrote meerderheid van de Cubanen – wel duidelijk dat zij de straten niet aan contrarevolutionairen overlaten: “ De straat is van Fidel” én “Cuba ja! Yankees Nee!” waren de meest gehoorde slogans.

In zijn televisietoespraak maakte de president wel een duidelijk onderscheid tussen de diverse groepen onder de misnoegde betogers. Er zijn zeker heel wat mensen mensen die het economisch heel moeilijk hebben en daardoor vatbaar om hun frustraties op straat te kanaliseren. Daartegenover staan de contrarevolutionaire krachten die dat protest leiden. Met het volk is constante dialoog nodig om uit te leggen waarom de situatie moeilijk is, maar de regering zal niet toegeven aan hen die het land willen uitverkopen aan de VS.

De Coördinatie voor de opheffing van de blokkade veroordeelt krachtig deze manoeuvres om van een economische en sociale crisis in Cuba een politieke crisis te maken met het oog op regimewissel. De VS-blokkade tegen Cuba is en blijft de belangrijkste oorzaak van de economische en sociale beperkingen op het eiland.

In solidariteit met Cuba steuen we de manifestatie van donderdag 15 juli, 17.30 uur, aan het Centraal-Station te Brussel.