El Salvador

Na de burgeroorlog in de jaren ´80 tussen de linkse verzetsbeweging FMLN (Frente Farabundo Marti para la Liberacion Nacional) en de rechtse autoritaire regering, bleef een verscheurd land achter. Hoewel het FMLN  na de vredesakkoorden in 1992 een belangrijke politieke factor is blijven spelen, werd in El Salvador de koude oorlog voortgezet en nog verergerd door de steun vanuit de Verenigde Staten aan de rechtse partijen. De effecten van 20 jaar opeenvolgende neoliberale regeringen bleven niet uit: onder invloed van de privatiseringen en de effectieve alliantie tussen regering en het grootkapitaal, werd de syndicale beweging versplinterd en verzwakt. Bij het aantreden van de FMLN-regering vanaf 2009, was het aantal bedrijfscao´s binnen de private sector in het land op 2 handen te tellen en overleefden de meeste vakbondsorganisaties vrijwel alleen in de clandestiniteit.  

Na de machtsovername door het FMLN is met steun van het ministerie van arbeid het klimaat richting de vakbeweging iets minder repressief geworden.  Ook zijn er belangrijke stappen gezet om de nationale tripartiete overlegstructuren te reorganiseren ten gunste van de vakbondsbelangen, al heeft dit inmiddels geleid tot een felle politieke tegencampagne van de zijde van de werkgevers.

Onze ondersteuning voor het vakbondsplatform van de suikersector FESINTRAINZUCADES

De suikersector is één van de belangrijkste sectoren binnen de economie van El Salvador, waarmee bijna 50.000 directe en 187.000 indirecte arbeidsplaatsen verbonden zijn. Ook in deze industrie, met een van oudsher een sterke vakbondstraditie, is de neoliberale regeringsperiode hard aangekomen, en was er in 2009 in slechts 1 van de 6 suikerfabrieken een vakbond die in staat was om cao’s af te sluiten. Met ondersteuning van ons project en de samenwerking op het terrein van FOS (de socialistische ngo waarmee we samenwerken) is deze enige vakbond (STEIA) een organisatieproces gestart dat zeer succesvol genoemd mag worden. In de jaren tot 2017 werden er achtereenvolgens nieuw vakbonden gevormd en cao´s onderhandeld in 3 andere suikerfabrieken (Jiboa, La Magdalena en La Cabaña).

In de fabrieken MAGDALENA en LA CABAÑA werd de vakbond pas erkend na stakingsacties van de arbeiders, maar deze strijd heeft inmiddels al zijn vruchten afgeworpen. Zo zijn de onderaannemingspraktijken in de fabrieken teruggedrongen en zijn de lonen flink omhoog gegaan. Op deze manier is het Coördinatieplatform van Suikervakbonden in El Salvador (FESITRAINZUCADES) gegroeid.

Na de vorming van de vakbonden in de fabrieken richt dit platform zich nu bovendien op de vakbondsorganisatie van de 25.000 rietkappers, die zich onder de brandende zon, zonder beschermende kledij en tegen hongerlonen (ongeveer 6 euro per dag) in het zweet werken.  Een groot probleem bij hun organisatie is dat deze rietkappers verspreid te werk worden gesteld op de 82.000 hectares suikerriet die in handen zijn van zo´n 2500 verschillende rietproducenten. Niettemin is ook hier vooruitgang geboekt en werd in 2016 de vakbond SITRACAÑA opgericht, waar ongeveer 700 rietkappers bij zijn aangesloten.

Met de steun van HORVAL zal FESITRAINZUCADES de komende jaren onder andere werken, aan verdere syndicale uitbreiding in de suikerfabrieken, aan de organisatie van de rietkappers en de onderhandeling van een akkoord ter verbetering van hun arbeidsrechten.

De versterking van allianties met andere vakbonden in de voedingssector in de regio is een belangrijke doelstelling voor de komende jaren.