Flitscontroles blijven sociale fraude naar boven brengen
De Sociale Inlichtingen- en opsporingsdienst (SIOD) maakte de resultaten van de flitscontroles die zij uitvoerden in juni in de horeca sector bekend.
In oktober richten ze hun blik op de Groene Sectoren, waar de flitscontroles kaderen in de zogenaamde Plannen voor Eerlijke Concurrentie (PEC). Dit is een overeenkomst tussen de sector en de inspectiediensten van de overheid.
Met Alain Detemmerman, co-voorzitter ABVV Horval en woordvoerder voor het ABVV in de Horeca en Groene Sectoren, maken we een tussentijdse stand van zaken op.
In 46% van de horeca-ondernemingen die in juni werden gecontroleerd, werden inbreuken vastgesteld. Wat leert ons dat?
A. Detemmerman: In de horeca blijft dat een probleem. Een aantal jaren geleden was deze sector niet bereid om een PEC af te sluiten. Momenteel zijn de discussies opnieuw aan de gang om dat wel te trachten te doen. Het feit dat er nog zoveel inbreuken zijn, spreekt tot de verbeelding – zeker als men weet dat die controles op voorhand worden aangekondigd. Iedere horecaonderneming zou het ondertussen wel moeten weten dat in juni de focus op de horeca wordt gelegd. Evenals dat de land- en tuinbouwers weten dat het in oktober de beurt is aan de Groene Sectoren en in december aan de Vleessector. De werkgeversfederaties en sociaal secretariaten waarschuwen hun leden en toch stellen ze in bijna de helft van de controles inbreuken vast. Dit stemt toch tot nadenken over hoe het gesteld is in de rest van het jaar.
Wat controleert men eigenlijk tijdens deze controles?
A. Detemmerman: In de sector spraken wij een checklist af. De inspecteur zal nagaan of bijvoorbeeld de RSZ-aangiftes goed zijn gebeurd, of alle aanwezigen een geldige arbeidsovereenkomst hebben, of er voor iedereen wel een arbeidsongevallenverzekering is. Of men wel een geldige arbeidsvergunning heeft… We hebben een hele lijst met te controleren zaken opgesteld. Die lijst is ook terug te vinden op de website van de SIOD. Je kan je dan ook afvragen hoe het dan kan dat er nog zoveel bedrijven tegen de lamp lopen.
Het zijn dus eigenlijk doodnormale zaken die gecontroleerd worden?
A. Detemmerman: Inderdaad. Allemaal zaken die er toe moeten leiden dat een werknemer optimaal beschermd is. Dat er nog steeds sociale en fiscale fraude (of anders gezegd zwartwerk) is, is onbegrijpelijk. De horecasector is een sector met de meeste flexibiliteit, met de meeste goedkope bruto/netto overuren en met flexi-jobs (een statuut dat in het leven is geroepen om zwartwerk te bestrijden). Toch zijn er nog werkgevers en werknemers die ermee in stemmen om in het zwart te werken. Dat is onbegrijpelijk en onaanvaardbaar. Het feit dat er nog zoveel misbruik is, bewijst volgens mij overigens dat het systeem van flexi-jobs niet werkt. Dat systeem kwam er als compensatie voor de witte kassa en moest het zwartwerk in de sector doen dalen, maar het is duidelijk dat er niet voldoende controles zijn op het gebruik van de witte kassa en zwartwerk.
Heb je het idee dat dit soort controles helpt?
A. Detemmerman: Toch wel. Het feit dat men zich gedurende een periode focust op een sector, zorgt voor een golf van vaststellingen. Op deze manier worden de pijnpunten aan het licht gebracht. Waar er problemen zijn vastgesteld, wordt er gecorrigeerd en is er niet altijd een sanctie. We kunnen enkel vaststellen dat het aantal controles nog veel te laag is. Pas als de pakkans drastisch omhoog gaat, zal het misbruik afnemen. Daarom eist het ABVV meer controleurs en meer controles.
In oktober staan de controles in de Groene Sectoren op het programma, wat verwacht je?
A. Detemmerman: Dat is altijd afwachten. In het verleden scoorden de groene sectoren in vergelijking met de horeca beter en waren de inbreuken meestal van administratieve aard. Hoewel veel werkgevers van goede wil zijn en we bijvoorbeeld systemen hebben als de plukkaart om tegemoet te komen aan hun vraag voor flexibiliteit, vrees ik dat er toch ook hier nog steeds een aantal inbreuken zullen worden vastgesteld. Ook hier geldt: meer controle is in het belang van iedereen. We moeten in alle sectoren de deloyale concurrentie een halt toe roepen zodat bedrijven die het wel correct doen, blijven bestaan en de fraudeurs verdwijnen uit de sector.
Dankjewel. De werkgevers zijn gewaarschuwd. Afwachten wat de controles geven. En laat ons allemaal samen ijveren voor meer controles en een eerlijkere concurrentie.