Colombia: Stop de aanvallen op en bedreigingen van vakbondsleden!

Bericht van 18/10/2023

Colombia : Stop de aanvallen en de dreigementen tegen syndicalisten en sociale leiders!

De voorbije maanden werden verschillende syndicalisten en mensenrechtenactivisten die partner zijn in ons syndicaal programma met de dood bedreigd omwille van hun sociaal engagement. Solsoc en ABVV HORVAL willen deze onaanvaardbare situatie aan de kaak stellen en hebben hen uitgenodigd in België om te getuigen.

Op 22 augustus 2022 stond het leven van Abel Rivera Trujillo, werknemer bij Nestlé in de regio Valle del Cauca en lid van de afdeling SINALTRAINAL van Bugalagrande, op zijn kop. Toen hij naar huis ging na zijn werk reed een moto naar zijn wagen toe in een afgelegen gebied. De man deed zijn helm af en zei hem dat ze wisten wie hij was, waar hij werkte en dat ze hem niet meer wilden terugzien en dat dit de laatste waarschuwing was die hij zou krijgen. De man toonde daarop het wapen aan zijn riem en vertrok.

Dat was niet de eerste keer dat Abel bedreigd werd, maar dit was wel de ergste en meest directe keer. De vakbond is erin geslaagd dat hij verlof krijgt van Nestlé, zodat hij onmiddellijk kan vertrekken naar een andere regio, om zo te vermijden dat deze dreigementen realiteit worden, maar daarbij laat hij wel zijn familie achter in Tuluá. Sindsdien is Abel nog niet in alle veiligheid kunnen terugkeren naar huis en momenteel maakt hij deel uit van een beschermingsprogramma voor sociale leiders in Spanje. Binnen enkele maanden zal Abel terugkeren naar Colombia zonder dat de structurele risico-omstandigheden veranderd zijn.

Op 24 oktober heeft een delegatie van Belgische politieke vertegenwoordigers en adviseurs van de socialistische partij, geleid door Solsoc, de heer Rivera ontmoet in Bogota en hebben ze geluisterd naar dit schrijnende verhaal. Het is moeilijk te geloven dat in Colombia alleen al het organiseren van stakingen en sociale acties tot zoiets kan leiden.

Juliana Millán is de politieke directrice van de vereniging ATI, die het syndicale project van Solsoc en ABVV HORVAL steunt, eveneens in de regio Valle del Cauca. Op 14 juni dit jaar werd het syndicaal cultureel centrum ingehuldigd (CACTUS) in de stad Palmira, toekomstige zetel van de vakbond van de suikerrietkappers SINTRACATORCE en, bijgevolg, de vakbondsfederatie van de agro-industrie die ze samen met SINALTRAINAL oprichten. Zo zal CACTUS als springplank dienen om de activiteiten van de rechten van de werknemers uit de regio Valle del Cauca te verdedigen en zal het ook de rechten van hun gezinnen en de gemeenschap in zijn geheel bevorderen, waardoor de strijd van de vakbond en de landbouw met elkaar verenigd kunnen worden.

Vanaf januari 2023 voelden Juliana en de voorzitter van SINTRACATORCE, Fernando Lasso, dat ze in de gaten gehouden werden. Bij de inhuldiging van het huis CACTUS werd er opgemerkt dat er mensen en opnamemateriaal van buiten de organisatie aanwezig waren. Tot slot werd de politieke directrice van ATI na meerdere dreigtelefoontjes rechtstreeks bedreigd via haar dochter, “iedereen hier weet dat jouw moeder gaat vermoord worden” heeft men tegen haar gezegd.

Wij stellen met bezorgdheid vast dat onze partners en kameraden dit programma en de acties die worden ondernomen om werknemers te verdedigen in een gevaarlijke en onaanvaardbare situatie uitvoeren.

Deze bedreigingen staan niet op zichzelf; ze maken deel uit van een langdurig klimaat van onveiligheid in Colombia voor alle mensenrechtenactivisten. In 2022[1] werden 189 sociale leiders vermoord en in 2023 staat de teller al op 127 slachtoffers. In de 41 jaar dat SINALTRAINAL bestaat, zijn er in Colombia 18 werknemers van Nestlé vermoord die aangesloten zijn bij de vakbond.

Sinds het begin van het gewapende conflict in Colombia meer dan een halve eeuw geleden, is het aantal gewapende actoren vermenigvuldigd: gewapende rebellengroepen (linkse guerrilla's), paramilitairen (extreemrechtse conservatieven), illegale groepen die criminele bendes vormen rond drugs-, mensen- en wapenhandel, en de rol van de staatsveiligheidstroepen in veel delen van het land.

Vandaag de dag zijn de banden tussen veel van deze gewapende groepen, met name de paramilitairen, en de grote landelites, zakenlui en families die deel hebben uitgemaakt van de sociale en politieke elites van het land, ruimschoots aangetoond; deze groepen zijn gebruikt om gebieden te onteigenen, sociale organisaties te ontmantelen en een beleid van terreur en militaire veiligheid in het land te zaaien ;

We weten dat de geschiedenis van Colombia een keerpunt heeft bereikt na de nationale verkiezingen in 2022 en dat de regering bereid is om een dialoog op te starten die sterk verschilt van het beleid van oorlog en confrontatie; toch maken we ons zorgen over de regionale situatie in de aanloop naar de volgende verkiezingen en door het feit dat de gewapende actoren blijven grijpen naar geweld tegen sociale leiders;

In deze bijzonder gewelddadige context lanceren Solsoc, ABVV HORVAL en hun partners SINALTRAINAL, SINTRACATORCE en ATI de volgende oproep:

• De Colombiaanse regering moet de sociale leiders beschermen en komaf maken met de straffeloosheid van de personen die syndicalisten en alle leiders op sociaal, gemeenschaps- en milieugebied bedreigen en vermoorden.
• De daders van deze bedreigingen moeten geïdentificeerd en voor het gerecht gebracht worden. We vragen eveneens dat de rechten die gewaarborgd worden door de internationale conventies, zoals het recht op vereniging, betoging en vrijheid van meningsuiting gerespecteerd worden.
• In de diplomatische betrekkingen met de Colombiaanse regering dringt België aan op de bescherming van de sociale en syndicale leiders, de strijd tegen de straffeloosheid en het naleven van de rechten die gewaarborgd worden door de internationale conventies.
• De Europese Unie blijft de uitvoering van het vredesproces ondersteunen en opvolgen.
• Aan de internationale directie van Nestlé vraagt men om aan het Colombiaanse filiaal te vragen om de omstandigheden te verduidelijken waarin de heer Rivera werd bedreigd, en om de rechten van de werknemers te waarborgen en de syndicale vertegenwoordigers te beschermen.

Abel verblijft in Spanje gedurende zes maanden in het kader van een uitwisselingsprogramma voor mensenrechtenactivisten. Abel en Juliana zijn in België tot 22/10/2023 om te getuigen over hun situatie en om hun verzetsacties uit te leggen.

Je kan deze woensdag naar hen komen luisteren om 18 uur in Namen te Cinex (rue Saint-Nicolas, 86 – 5000 Namen).